اصول استعداد یابی در فوتبال
بازیکن با استعداد چه کسی است ؟
فرد یا بازیکن با استعداد در فوتبال بازیکنی است که در گروه سنی خود از تکنیک و قابلیت های فوتبالی، بالاتر از حد متوسط را داشته باشد و سطوح جسمانی و پیکره بندی فیزیکی و حتی ذهنی روانی لازم برای عملکرد مناسب در فوتبال را داشته باشد.
استعدادیابی در فوتبال یعنی چه ؟
عملی که با آن می توان کودکان و نوجوانان را به شرکت در بازی فوتبال تشویق کرد تا با انجام تست ها و پارامترهای در نظر گرفته شده و گرفتن نمره قبولی، شانس موفقیت را در رشته فوتبال داشته باشند، این پارامترها طوری طراحی شده اند که ظرفیت اجرایی فرد را بر اساس بلوغ،آمادگی جسمانی و سابقه ژنیتیکی پیش بینی می کنند .
استعدادیابی در فوتبال می تواند به بازیکنان علاقه مند به این رشته پر طرفدار کمک کند، اعتماد به نفس زیادی را کسب کنند و با معرفی به تیم های خوب ، زیر نظر مربیان و کادر فنی خوب سریع تر پیشرفت کنند.
البته استعدادیابی معایب خود را دارد، اینکه برای پیدا کردن تعداد اندکی بازیکن با استعداد باید تعداد زیادی بازیکن مورد تست قرار بگیرند( مثلا در تست گیری یک تیم ۱۰۰۰ نفر شرکت می کنند ولی مربی فقط می تواند انگشت شمار بازیکن انتخاب کند.) مربی همیشه باید توجه ویژه و یکسانی به تمام بازیکنان داشته باشد و ممکن است استعدادی در این میان از چشم مربی دور بماند و یا بازیکنی در تست بسیار خوب باشد و بعد مدتی افت کند. پس نمی توان امروز استعدادیابی کرد و در آینده همین امروز را از بازیکن انتظار داشت.
استعدادیابی سخت، پرهزینه و وقت گیر است، چرا می گوییم سخت و پرهزینه، زیرا انتخاب بازیکن مورد انتظار ممکن است راحت باشد ولی بعد از هزینه برای بازیکن معلوم نیست در آینده بازیکن چه تغییراتی داشته باشد، مثلا بازیکنی تکنیکی و ریز نقش است ولی چون قوای جسمانی لازم را ندارد انتخاب نمی شود و بعدا و با گذشت چند سال می بینید که به یک باره بازیکن عضلانی شده است، و یا همین برعکس می شود، شما این بازیکن را انتخاب می کنید چون انتظار دارید در آینده آمادگی جسمانی لازم را بدست بیاورد ولی هیچ تغییری نمی کند. پس قبول کنیم که انتخاب برای تیم و کادر در تست ها بسیار سخت است و یک انتخاب اشتباه می تواند هزینه های زیادی را به دنبال داشته باشد.
افراد به خصوص کودکان و نوجوانان در طول زمان تغییر می کنند، در کودکی مهارت ها را بهتر از همسالان انجام می دهد در بزرگسالی برعکس ،در کودکی از نظر جسمانی ضعیف است اما یکدفعه عضلانی می شود از نظر فراگیری کند است یکباره عوض می شود و بر عکس،هم صادق است .
استعدادیابی در فوتبال چگونه است ؟
خب حالا به این سوال می رسیم که با مزیت ها و معایب که استعدادیابی داشت، استعدادیابی در فوتبال چگونه است، خب همانطور که گفتیم استعداد در ورزش فوتبال ماهیت ثابتی ندارد و پویا است، پس فرد یا مربی که تست استعداد را از بازیکنان می گیرد باید بتواند آینده بازیکن را نیز ارزیابی کند، چون می بینیم که بازیکن از ۱۲ سالگی در رده های سنی تیم ملی حضور داشته ولی در ۱۸ سالگی به یک باره از تیم ملی خط می خورد.
استعدادیابی در فوتبال را هر کسی نمی تواند انجام دهد، چون مثلا اگر والدین بازیکن را در نظر بگیریم وقتی انجام حرکات با توپ بین مانع ها و یا حرکات فری استایل با توپ را انجام می دهند فکر می کنند که فرزندشان استعداد کافی را در فوتبال دارد پس سعی می کنند تا جایی که می توانند از نظر مالی و غیره فرزندشان را حمایت کنند، ولی در زمین فوتبال مانع و جود ندارد و یا اجازه حرکات تکنیکی به راحتی داده نمی شود، اصلا فوتبال حرفه ای با بازی در کوچه و خیابان متفاوت است.
از طرفی می تواند این مسئله برعکس رخ بدهد مثلا فردی استعداد کافی را دارد ولی والدین او حمایت لازم را انجام نمی دهند و با گفتن این که فوتبالیست شدن کار تو نیست از بین ۱۰۰۰ نفر ۱ نفر فوتبالیست می شود اصلا اگر می خواهی فوتبالیست شوی باید پول داشته باشی، این کار والدین باعث می شود یک استعداد بسوزد. پس والدین به راحتی بر موفقیت یا شکست بازیکن کودک خود اثر می گذارند و در خصوص توانایی فعلی یا آتی او تصمیم نادرست می گیرند.
ما قبلا درباره ارزیابی بازیکنان فوتبال صحبت کرده ایم از آنجا که همین شاخص ها یعنی آمادگی جسمانی، شوت و کنترل و دریبل، تصمیم گیری، پیش بینی و مهارت ادراکی، وضعیت روانی در تعیین بازیکن با استعداد نقش دارد پیشنهاد می کنم این مطلب را بخوانید.
پنج عامل تکنیکی، تاکتیکی، جسمانی، شیوه زندگی و روانی را به عنوان عوامل استعدادیابی در بازیکنان فوتبال می توان معرفی کرد.از سرعت به عنوان یک کیفیت و فاکتور مهم که موجب تمایز بازیکنان بزرگ از بازیکنان خوب می شود می توان نام برد و اگر بازیکنی فاقد سرعت باشد، بهتر است این بازیکن دارای تکنیک فوق العاده و استثنایی در پاس دادن، دریافت کردن و دریبل کردن توپ باشد.
بازیکنان با استعداد و قدرت روانی بالاف دارای مسئولیت پذیری، تعهد و اعتماد به نفس بیشتری هستند و از افسردگی کمتری برخوردار هستند.
در هلند برای استعدادیابی در فوتبال ویژگی های تکنیک و سرعت، هوش و زیرکی و شخصیت را در نظر می گیرند است. در یک تحقیق با عنوان دانش مربیگری برای شناسایی استعداد های فوتبال فهمیدند که شاخص های فیژیولوژیک، تکنیک، روانشناسی و کیفیت بازی، شاخص های مهم و مناسبی برای انتخاب بازیکنان فوتبال است.
از شاخص فیزیولوژیک سرعت دویدن، از شاخص تکنیکی کنترل توپ و از شاخص روانشناسی میل به پیروزی برای جداکردن بازیکنان فوتبال از بازیکنانی که استعداد کمتری دارند مناسب می دانند.
شاخص مهارت و تکنیک انفرادی که شامل منظور از این شاخص انجام حرکات ظریف و تخصصی فوتبال است، مهمترین معیار قابل توجه جهت استعدادیابی در فوتبال از نظر مدرسان ایرانی کنفدراسیون فوتبال آسیا(AFC) است. با این حال باید توجه کنیم که اگر به دنبال این هستید استعدادی را در فوتبال کشف کنید و به تیم های خوب معرفی کنید و خود شما اگر به عنوان بازیکن می خواهید استعداد خود را پیدا کرده و در مسیر فوتبالیست شدن حرکت کنید به تمام فاکتورها توجه کنید.